როგორ გადის თანამგზავრი ორბიტაზე? რა აკავებს იქ მას? პასუხები ამ კითხვებზე დაფუძნებულია გრავიტაციის კანონებზე, რომლებიც პირველად 400 წლის წინ ისააკ ნიუტონმა ჩამოაყალიბა. ნიუტონი ამბობდა, რომ ვაშლი ხიდან იმავე ძალის ზემოქმედებით ვარდება, რომლის მეშვეობითაც მთვარე დედამიწის გარშემო ბრუნავს. ნიუტონმა მას სიმძიმის ძალა უწოდა. თუ ვაშლს ჰაერში ავაგდებთ, სიმძიმის ძალის ზემოქმედებით იგი დედამიწაზე ჩამოვარდება. რომ შეგვეძლოს ვაშლის საკმარისი ძალით ატყორცნა, კოსმოსურ სივრცეში გაუჩინარებამდე იგი რაღაც ამგვარს მოიმოქმედებდა. თუ ვაშლს არც თუ ისე ძლიერ გავისვრით, მაშინ იგი სრულიად გაუჩინარების ნაცვლად დაიწყებს ელიფსზე მოძრაობას - დედამიწის სიმძიმის ძალა მას თავისი ცენტრისაკენ მიიზიდავს, მაგრამ ინერციის ძალით ვაშლი განაგრძობს მოძრაობას. თუ მას საკმარისი სიჩქარე ექნება, მაშინ ჰორიზონტის ხაზი ვაშლის ქვეშ უფრო სწრაფად აღმოჩნდება, ვიდრე მოხდება მისი ცენტრისკენ მიზიდვა, ასე რომ იგი დაიწყებს უწყვეტ მოძრაობას ელიფსზე დედამიწის გარშემო. ამ უწყვეტ მოძრაობას ორბიტა ეწოდება. წარმოვიდგინოთ, რომ შეგვიძლია ორბიტის შეცვლა პატარა მარეგულირებელი ძრავების დახმარებით. მაშინ ჩვენ შევძლებდით ხსენებული ელიფსის იდეალურ წრედ გადაქცევას. ამ შემთხვევაში ჩვენი ვაშლისთვის შეგვეძლო გვეწოდებინა წრიულ ორბიტაზე მოძრავი თანამგზავრი. ვთქვათ, კოსმოსში გავტყორცნით ბევრ ვაშლს. ის ვაშლები, რომლებიც მეტი ძალით იქნება გატყორცნილი, უფრო შორს აღმოჩნდება და შედარებით ნელა იმოძრავებს, ისინი, კი რომლებიც უფრო ახლოს აღმოჩნდება, უფრო სწრაფად იმოძრავებს. თუ თქვენ გაგიმართლათ და შესძელით ვაშლის გატყორცნა ეკვატორიდან დაახლოებით 36 000 კილომეტრის სიმაღლეზე, აღმოაჩენთ ორბიტას, რომელზეც ვაშლი ზუსტად იმავე კუთხური სიჩქარით მოძრაობს, რომლითაც ბრუნავს დედამიწა. სწორედ ეს არის გეოსტაციონარული ორბიტა. დედამიწის ზედაპირიდან შეხედვისას გვეჩვენება, რომ თანამგზავრი არ მოძრაობს. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია მეცნიერებისა და ინჟინრებისათვის, რადგანაც მათ დანამდვილებით იციან, თუ ცის ზუსტად რომელ წერტილში უნდა მდებარეობდეს იგი. www.ses.com