მწეველებს ჯანმრთელობისათვის ზიანის მიყენება გაუძვირდებათ, თმბაქოს აქციზი და შესაბამისად სიგარეტის ფასი ისე გაიზრდება, თუმცა როდის და რამდენით ეს ჯერ უცნობია. აქციზის განაკვეთის ზრდას ტამბაქოს კონტროლის სტრატეგია ითვალისწინებს, რომელიც მთავრობამ გასულ წელს დაამტკიცა. ეკონომიკის ექსპერტები ვარაუდობენ, რომ ტმაბაქოს აქციზი 2015 წლიდან დაახლოებით 15 თეთრით მოიმატებს.
საქართველოში მენთოლიან სიგარეტს მწეველთა მხოლოდ 2 % მოიხმარს, მათ სხვა სიგარეტზე გადასვლა არ მოუწევთ. დაავადებათა კონტროლის ეროვნულ ცენტრში აცხადებენ, რომ სახელმწიფოსთვის პრიორიტეტი ზოგადად მწეველთა შემცირება არის და კონკრეტულად მენთოლიან სიგარეტზე რაიმე აკრძალვის დაწესებას არ აპირებენ.
მსოფლიო ჯანდაცვა ახალი გამოწვევის წინაშე დგას. ეპიდემია სახელად - ებოლა ასობით ადამიანის გარდაცვალების მიზეზი გახდა. დასავლეთ აფრიკის ქვეყნებში საგანგებო მდგომარეობაა გამოცხადებული. მომაკვდინებელმა ვირუსმა შტატებამდეც მიაღწია. ებოლა მკურნალობას არ ექვემდებარება. სპეციალური გაფრთხილება უკვე მიიღეს საქართველოს მოქალაქეებმა. საგარეო უწყება გირჩევთ თავი შეიკავოთ დასავლეთ აფრიკაში გამგზავრებისგან. ვირუსის ეპიცენტრში სიკვდილიანობა 80 პროცენტს აღწევს. ებოლის გავრცელების გზებს და პრევენციისთვის საჭირო ინფორმაციას ეკა კოპალიანი მოგაწვდით.
საქართველოში ებოლა-ვირუსის გავრცელების საფრთხე პრაქტიკულად არ არსებობს, თუმცა თავად ინფექცია აფრიკის კონტინენტს გაცდა. რამდენიმე შემთხვევა აზიასა და ევროოპაში დაფიქსირდა. პაატა იმნაძე: ,,ისეთი ქვეყნებია, რომ არც ტურისტების დიდი ნაკადია ამ ქვეყნებში და არც ბიზნეს-აქტივობა. აქედან გამომდინარე, პრაქტიკულად საფრთე არ არსებობს აფრიკის გარეთ, თუ ვინმეს მართლა ძალიან უნდა ამ ქვეყანაში წასვლა უმჯობესია ამ დროს თავი შეიკავოს.“
ვირუსული ინფექცია, რომელსაც დასავლეთ აფრიკის ქვეყნებში უკვე 700-მდე ადამიანი ემსხვერპლა. ებოლას ვირუსის არსებობის 50-წლიან ისტორიაში წელს დაავადების გამოვლენის რეკორდულად მაღალი მაჩვენებელი და სიკვდილიანობის ყველაზე ბევრი შემთხვევა ფიქსირდება. ებოლას ვირუსით, რომელიც ძირითადად მღრღნელებით ვრცელდება, უკვე 1200-მდე ადამიანია ინფიცირებული. საქართველოში დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრი ვირუსის გავრცელების საშიშროებას გამორიცხავს.
იმიტირებული არჩევნები საჯაროდ თბილისსა და კიდევ რამდენიმე ქალაქში, სიცოცხლის ასარჩევად. ამ ფორმით შეუერთდება საქართველო ჰეპატიტის მსოფლიო დღეს. აქციას, ჩვენ ვირჩევთ სიცოცხლეს დედაქალაქთან ერთად, გორში, ქუთაისში, ზუგდიდში, ოზურგეთსა და ბათუმში გაიმართება. მოეწყობა იმიტირებული არჩევნები, რომლის დროსაც საგანგებოდ მოწყობილ საარჩევნო ურნებთან მივლენ პაციენტები და ისინი სიმბნოლურად ხმას მისცემენ – სიცოცხლეს. ამ აქციით, მოქალაქეები გამოხატავენ დიაგნოსტიკისა და მკურნალობის უფასო პროგრამის მხარდაჭერას.
შემოსავალი მხოლოდ არსებობისთვის, მხოლოდ იმისთვის რომ გადარჩნენ, იცოცხლონ, ისუნთქონ, ისიც რა თქმა უნდა თავისუფლად არა. თავისუფლად სუნთქვა ძნელია, როცა შემოსავალი 2 სულზე ნაწილდება. ხანდაზმულობის პენსია და სოციალური დახმარება. ცოლ–ქმარი მეოთხე წელია სოციალური დახმარების იმედად ცხოვრობს. მძიმე სოციალური პირობები და ჯანმრთელობის მძიმე მდგომარეობა. საქართველოში უამრავი ოჯახია სოციალურად დაუცველი. თუმცა ბევრი მათგანისთვის ეს სტატუსიც კი სანატრელია. სწორედ მათთვის, სოციალურ–ეკონომიკური შეფასების ახალი, უფრო დახვეწილი და მაქსიმალურად ობიექტური სისტემა ამოქმედდება.
ტრადიციული მარათონი სიცოცხლის გადასარჩენად კუს ტბაზე – ღონისძიების მიზანი, რომელიც უკვე 9 წელია, ტარდება, ძუძუს კიბოს პრევენციაა. მარათონის ფარგლებში დღესვე მოეწყო სანდრა რულოვსის წიგნის პრეზენტაცია. ამირან გამყრელიძე: „იმართება კიბოს საზოგადოებრივი გათვითცნობიერების კვირეულის ფინალური ეტაპი, ე.წ. სიცოცხლის მარათონი“.
ამ ეტაპზე საქართველოში მენინგიტის 120-მდე შემთხვევა დადასტურდა და პაციენტთა უმრავლესობა თბილისშია აღრიცხული. დაავადებათა კონტროლის ეროვნულ ცენტრში შემთხვევბის მატებას ვარაუდობენ, თუმცა მდგომარეობას საგანგაშოდ არ აფასებენ. მენინგო კოქცემიით ინფიცირების შემთხვევები ბავშვების გარდა ზრდასრულებშიც ფიქსირდება.
ბოლო მონაცემებით, ქვეყანაში დაავადებით ინფიცირების 70 ფაქტია გამოვლენილი. თუმცა, დაავადებათა კონტროლის ცენტრი, ეპიდემიის საფრთხეს გამორიცხავს და პანიკის საფუძველს ვერ ხედავს. ექიმების თქმით, მენინგიტის ყველა დადასტურებული შემთხვევა, ენტეროვირუსის გართულების შედეგია და ის, დაავადების სხვა ფორმებისგან გასხვავებით, შედარებით მსუბუქად მიმდინარეობს. რისკ ჯგუფებს კი, პირველ რიგში, მცირეწლოვნები მიეკუთვნებიან. ვირუსის სიმპტომები და მედიკოსების რეკომენდაციები სალომე ქოქიაშვილის რეპორტაჟში.
თბილისის სკოლებში პანიკაა. დედაქალაქში მინინგიტის შემთხვევებმა იმატა. მხოლოდ თბილისის 208–ე სკოლაში ვირუსული მინინგიტის ოთხი შემთხვევა გამოვლინდა. დაავადებათა კლონტროლის ცენტრის ოფიციალური მონაცემებით, აპრილის ბოლოდან ამ საშიში დაავადების 40–მდე შემთხვევაა დაფიქსირებული. მედიკოსები ყველას სიფრთხილისკენ მოგვიწოდებენ.
სკოლებსა და ბაგა-ბაღებში ვირუსული მენინგიტის შემთხვევები მატულობს. დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის გადამდებ დაავადებათა დეპარტამენტის ხელმძღვანელმა ხათუნა ზახაშვილმა განაცხადა, რომ ახლა არის დაავადების ციკლური მატების პერიოდი, რომელიც 4 წელიწადში ერთხელ აქტიურდება.
თბილისში პანიკაა. დედაქალაქის რამდენიმე სკოლაში დღეს მოსწავლეების ნახევარი გაკვეთილებზე არ მივიდა. მშობლებს ვირუსული მენინგიტის ეშინიათ. ზაჰესის რაიონის 208-ე სკოლაში რამდენიმე დღის წინ 4 შემთხვევა დაფიქსირდა. ფაქტი უკვე დაადასტურა დაავადებათა კონტროლის ცენტრმა, მაგრამ მიუხედავად ამისა, უწყება ირწმუნება, რომ ეპიდემიის საშიშროება არ არსებობს. სპეციალურმა სამსახურებმა სკოლებში დეზინფექციაც ჩაატარეს.
ჯანმრთელობის მსოფლიო დღესთან დაკავშირებით, დღეს 1 საათზე დაავადებათა კონტროლის ცენტრში პრესკონფერენცია გაიმართება. 2014 წელს პრიორიტეტულ თემად, ტრანსმისიული დაავადებების პროფილაქტიკა და კონტროლი დასახელდა. დაავადებების გადამტანები არიან ისეთი პატარა ორგანიზამები, როგორიცაა მოსკიტები, კოღოები, ტკიპები და სხვა მცირე ზომის მწერები და წყლის ლოკოკინები. მსოფლიოს მოსახლეობის ნახევარზე მეტი არის ისეთ დაავადებების აგრესიის ქვეშ, როგორიცაა მალარია, დენგი, ლეიშმანიოზი და ყვითელი ცხელება.
„გამოავლინე სამი მილიონი“- ასეთია წლევანდელი ტუბერკულოზის საერთაშორისო დღის სლოგანი, რომელიც საქართველოშიც აღინიშნება. დაავადებების ახალი შემთხვევების გამოვლენის სტატსტიკა ზოგადად დადებითია, თუმცა ისევ პრობლემად რჩება ტუბერკულოზის მართვის ჩამოუყალიბებელი სისტემა, მედპერსონალის არასათანადო კვალიფიკაცია, გაუმართავი ინფრასტრუქტურა და ლაბორატორიების სიმცირე. ჰაერწვეთოვანი გზით გადამდები დაავადების მართვის გზები, გაუმჯობესებული შედეგი და არსებული გამოწვევები ნახეთ სიუჟეტში.
2014 წლის 12-14 მარტს დაავადებათა კონტროლისა და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის (NCDC) ეროვნული ცენტრმა აშშ დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრების (CDC) სამხრეთ კავკასიის წარმომადგენლობასთან თანამშრომლობით ჩაატარა საერთაშორისო სამუშაო შეხვედრა თემაზე C ჰეპატიტის კონტროლის გეგმა საქართველოში: C ჰეპატიტის ელიმინაციის მოდელი
ვირუსის შემთხვევებმა საქართველოში იმატა. ბოლო პერიოდის განმავლობაში ქვეყანაში გრიპის დაახლოებით 100 შემთხვევა დაფიქსირდა. ეპიდემიის საშიშროებაზე ექიმები ამ ეტაოზე არ საუბრობენ, თუმცა მოსახლეობას სიფრთხილისკენ მოუწოდებენ. გრიპის შემთხვევების რაოდენობის გაზრდას თებერვლის ბოლოს ელოდებიან.
სამტრედიაში, 5 ადამიანის გარდაცვალებას პაატა იმნაძე ეხმაურება. მისი თქმით, ქრონიკული დაავადებების არსებობამ გამოიწვია. დაავადებათა კონტროლის ცენტრის, სამეცნიერო საბჭოს ხელმძღვანელის განცხადებით საქართველოში ვირუსების გავრცელების თვალსაზრისით სიტუაიციის გართულება მოსალოდნელი არ არის. პაატა იმნაძე ამბობს, რომ გასულ წელთან დაკავშირებით წლევანდელი ზამთრის სეზონი გაცილებით მშვიდია.
დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის დირექტორის ამირან გამყრელიძის ინფორმაციით, სამტრედიის წმ. ქეთევანის სახელობის სათნოების სახლის მობინადრეების გარდაცვალებიდან გამომდინარე მოსახლეობაში პანიკის საფუძველი არ არსებობს. გამყრელიძის თქმით, საქართველოს მასშტაბით, გრიპის ლაბორატორიულად დადასტურებული 57 შემთხვევიდან, მხოლოდ ერთია ეიჩ–1, ენ–1 ე.წ. ღორის გრიპი. ერთი ბე–ტიპის ვირუსი, ყველა დანარჩენი შემთხვევა, კი ეიჩ–3.
ვირუსული დაავადებების მატება თებერვლისა და მარტის დასაწყისშია მოსალოდნელი–ეს განცხადება დაავადებათა კონტროლის ეროვნულ ცენტრის სამეცნიერო საბჭოს წევრმა გააკეთა. პაატა იმნაძის განმარტებით, სიტუაციის გართულება მოსალოდნელი არ არის.
თებერვლის ბოლოს და მარტის დასაწყისში გრიპის შემთხვევების მატებაა მოსალოდნელი, თუმცა ეპიდემიის ნიშნები არ არის. უკვე გამოვლინდა რამდენიმე ტიპის ვირუსი. ერთ-ერთი ჰ3ნ2 არის. სწორედ ამ დიაგნოზით სამტრედიის საავადმყოფოში 9 ხანში შესულია მოთავსებული. ისინი კლინიკაში სათნოების სახლიდან გადაიყვანეს. დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის ინფორმაციით, 12 და 13 თებერვალს გარდაცვლილ 5 ბენეფიციართან დაკავშირებით გამოძიება კვლავ მიმდინარეობს.
დაავადებათა კონტროლის და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ეროვნული ცენტრიში მიუხედავად იმისა, რომ თვის ბოლოსთვის ინფირების მაჩვენებლის გაზრდას ელოდებიან ამაში საგანგაშოს ვერაფერს ხედავენ. პაციენტთა სიმრავლეზე საუბრობენ მედიკოსები და მოსახლეობაც. გართულებების თავიდან აცილების მიზნით რჩევებსაც აძლევენ. უკვე დადგენილია, რომ სწორედ გრიპის ვირიუსი გახდა სამტრედიის სათონების სახლში მოხუცთა გარდაცვალების მიზეზი.
5 დაღუპული და 8 ინფიცირებული - ასეთია ბოლო მონაცემები სამტრედიის სათნოების სახლიდან. ხანდაზმულთა გარდაცვალების ოფიციალური მიზეზი ჯერ უცნობია. ვრცელდება მხოლოდ წინასწარი ვერსია, რომლის მიხედვით ლეტალური შედეგი, ვირუსულმა გრიპმა გამოიწვია. 5 ბენეფიციარი, ბოლო 48 საათში გარდაიცვალა და ყველა მათგანს ერთი და იგივე სიმპტომი - მაღალი ტემპერატურა აღენიშნებოდა. ანალოგიური ნიშნით, სათნოების სახლიდან ქუთაისის ინტერვენციული მედიცინის ცენტრში, კიდევ 8 ადამიანია გადაყვანილი. ფაქტზე უკვე დაწყებულია გამოძიება. გარდაცვალების ზუსტ მიზეზებს, ლაბორატორიული კვლევა დაადგენს, რომლის პასუხი უახლოეს დღეებში გახდება ცნობილი.
სამართალდამცველები სამტრედიის სათნოების სახლში ადამიანის გარდაცვალებას იძიებენ. სახლის მობინადრეები ორი დღის განმავლობაში დაიღუპნენ. ექსპერტიზის პირველადი შედეგით მათ ა ტიპის ვირუსი დაუდგინდათ. მწვავე ვირუსული ინფექციის დიაგნოზით ქუთაისის საავადმყოფოში 5 ადამიანია მოთავსებული.
სამტრედიის სათნოების სახლის 5 ბინადარი გარდაიცვალა. მიზეზი მძიმე ვირუსი, სავარაუდოდ ე.წ ღორის გრიპია. ბენეფიციარების ნაწილი ამ დრომდე ქუთაისის ინფექციურ საავადმყოფიში რჩება, სადაც ვირუსის სიმწვავის გამო კარანტინია გამოცხადებული.